Democratisch onderwijs, wat bedoelen jullie daarmee?
Op een democratische school ben je eigenaar van je eigen leerproces. Dat wil zeggen dat jij bepaalt wat, hoe, wanneer en met wie je activiteiten onderneemt. Op een democratische school hebben alle leerlingen en docenten een gelijkwaardige stem. Je creëert hiermee op een actieve manier jouw eigen (krachtige) leeromgeving. Schoolafspraken worden in een wekelijkse schoolvergadering gemaakt. Met het indienen van een motie in de schoolvergadering kun je consent vragen voor het realiseren van je persoonlijke doelen.
Consent, wat is dat?
Dat is een term uit de sociocratie, waarmee we bedoelen dat je geen beargumenteerd overwegend bezwaar hebt met een voorstel van iemand. Maak je geen zorgen, het is niet ingewikkeld, juist fijn. En als je eenmaal bij ons op school zit, leer je dat vanzelf. Voor meer informatie kijk je op deze site.
Leer je bij jullie eigenlijk wel iets?
Volgens ons kun je niet niet leren! Er is een verschil tussen formeel leren (bewust en planmatig; bijvoorbeeld het volgen van een les) en informeel leren (wij noemen dit ook wel spelend of ontdekkend leren).
Mag je dan zelf bepalen wat je leert?
Inderdaad. Jij bepaalt zelf wat je wilt doen op een dag. Lessen volgen, een activiteit ondernemen, iets organiseren… Jouw persoonlijke leervraag staat centraal. Voor de een betekent dat toewerken naar een vervolgopleiding en voor een ander kan dat bijvoorbeeld het beginnen van een eigen bedrijf zijn.
Hoe begeleiden jullie de leerlingen?
Docenten zijn bij ons naast enthousiaste vakidioten, ook coaches. Zo werken we volgens het principe verleiden (lessen en activiteiten aanbieden) en begeleiden (jou helpen je leerloopbaan vorm te geven). Samen met je zelfgekozen coach ga je aan de slag om dit vorm te geven.
En als ik nog niet weet wat ik wil?
Ha! Dat mag dus ook. Als jij je gevoel volgt, ga je dus gewoon dingen doen, waarvan jij op dat moment denkt dat ze fijn of belangrijk voor je zijn. Zo ontdek je meer over jezelf en weet je op een gegeven moment vanzelf wel wat je wilt.
Hoe weten en meten jullie dan of je iets leert?
Op VO de Vallei kijken we op een andere manier naar je leerlijn dan de meeste andere scholen. Geen eindeloze serie toetsen, maar een leerlingvolgsysteem dat je vergelijkt met jezelf en zo bijhoudt waar jij groeit. En als je een keer een toets wil maken kan dat ook.
Mag ik ook gewoon niks doen bij jullie op school?
Wij bieden jou SOM-begeleiding. Dit staat voor: Spelen-Ontdekken-Meesterschap. Als je bij je coach aangeeft dat je iets wilt kunnen, dan begeleiden wij jou hierin en noemen dit meesterschap. Wil je wel eens iets uitproberen, ergens aan snuffelen om te kijken of dit iets voor je is, dan noemen wij dit ontdekkend leren. En zo kun je bij je coach dus ook aangeven dat je ‘niks’ wilt doen. Dat noemen wij spelend leren. (Maar bestaat dat eigenlijk wel: ‘niks’ doen?)
Dit klinkt wel heel leuk allemaal, maar hebben jullie al ervaring hiermee?
VO De Vallei is opgericht in 2015, maar democratisch onderwijs bestaat al bijna 100 jaar. De oudste democratische school – Summerhill – staat in Engeland. Door de ervaringen van alle andere democratische scholen weten we dat leerlingen goed terecht komen en vaak een veel bewustere keuze maken voor hun vervolg na school.
Kan ik bij jullie een diploma halen?
Natuurlijk! Als jij dat wilt, kijk je samen met je coach wat er nodig is om toe te werken naar jouw doelen. Dat kan bijvoorbeeld ook zijn dat je op je veertiende staatsexamen HAVO Engels wilt doen. Als je vervolgopleiding er niet moeilijk over doet, doen wij natuurlijk ook niet moeilijk als je bijvoorbeeld wiskunde op VMBO en de rest op VWO niveau doet.
Hoeveel uur moet ik op school zijn?
In de wet staat de onderwijstijd beschreven; je moet een minimaal aantal uren op school zijn. Wij zijn per jaar bijna 1200 uur open (5 dagen per week van 08.30 tot 15.00 uur). Daarvan verwachten we je 950 uur op school.
Kan je bij jullie alle vakken volgen?
Natuurlijk. We hebben van elk van de 7 domeinen (Nederlands • Engels • Rekenen en wiskunde • Mens en natuur • Mens en maatschappij • Kunst en cultuur • Bewegen en sport) docenten op de werkvloer. En binnen elk domein hebben we dan verschillende vakdocenten die jou kunnen lesgeven. Alleen zien wij het leren wat ‘groter’ dan vakken. Dus je moet niet raar opkijken als de docent scheikunde je ook iets kan vertellen over het Griekse alfabet, of als de biologiedocent je alles kan vertellen over fotografie. Dat noemen wij vakoverstijgend.
Kan ik ook iets leren dat jullie niet in school aanbieden?
We gaan samen zorgen dat dit de school inkomt. Stel je wilt Japans leren dan kun je daar een plan voor maken. Ga je het on-line leren, maak je contact via Skype met iemand in Japan of kun je iemand vinden die het super leuk vindt dit in school te komen geven…
Kan je bij jullie ook stage lopen?
Wij geloven dat heel veel wat je kan leren buiten de deuren van een schoolgebouw te leren valt. Vandaar dat je zeker stage kan lopen, maar wel binnen de regels van de wet.
Waarom kost jullie school geld?
Wij zijn een niet bekostigde school. Dat betekent dat we geen geld van de overheid krijgen.
Hebben jullie een idee hoe ik dat ga betalen van een minimaal inkomen?
We hebben een bijdrage naar rato ingesteld. Zodat de hogere inkomens meer bijdragen dan lagere inkomens.
Gaat hier verandering in komen?
Op dit moment betaalt de overheid zo’n 8.000 euro per leerling aan een school die wel bekostigd is. Samen met andere onderwijs-mensen proberen we de politiek in Den Haag te beïnvloeden. Wij sluiten ons aan bij het standpunt om elke leerling zijn eigen budget te geven. Want hoe mooi is het dat je als leerling zelf kan bepalen waar je je onderwijs wilt ‘inkopen’? Daarnaast hebben we een super gave Social Hackathon gehad waarbij we experts uit diverse gebieden hebben uitgenodigd met ons mee te denken hoe we onze school kunnen verduurzamen.
Kunnen jullie van deze ouderbijdrage een school draaien
Nee. We kunnen deze school laten bestaan omdat alle betrokkenen vinden dat deze school er moet zijn!! Iedereen draagt tegen een minimaal salaris bij aan deze school. Daar staat tegenover dat wij een plek zijn waar niet alleen leerlingen heel veel kunnen leren. Ook docenten, coaches en andere betrokkenen kunnen hier heel veel leren!!
Gemiddeld kost een particuliere school in Nederland trouwens al snel € 24.000 per leerling per jaar. Daar zitten wij ver onder.
Zijn jullie eigenlijk wel erkend?
Ja. We zijn officieel goedgekeurd door de onderwijsinspectie.
Hebben jullie contact met andere democratische scholen?
Jazeker!! We gaan bij elkaar op bezoek om te zien hoe het er in andere scholen aan toegaat, we hebben regelmatig contact om informatie uit te wisselen. Ook wordt er elk jaar een sportdag georganiseerd door een van de scholen. Er bestaat zelfs een Europees netwerk van democratische scholen; Eudec. Wij zijn daar ook bij aangesloten. Als je VO De Vallei afrondt, krijg je dan ook een Eudec-diploma.
Waarom volgen jullie niet het standaard curriculum?
Onze school gaat ervan uit dat er heel veel kennis is in de wereld. Veel meer dan je in die paar jaar op school kunt leren. Op dit moment wordt voor je bepaald wat je moet leren in een vaststaand curriculum dat extern verzonnen is. Wij denken dat dat te beperkt is. En ook in het bedrijfsleven en op vervolgopleidingen wordt gemopperd dat leerlingen niet de kennis hebben die ze nodig hebben. Op sommige universiteiten zijn hoogleraren het eerste jaar bezig om de kennis die zij belangrijk vinden bij te schaven. Van bedrijven (zeker in een vluchtig kennisdomein als ICT) weten we dat werknemers aangenomen worden op mentaliteit en leermogelijkheden. Want de kennis waarmee ze van school komen is inmiddels al verouderd. Ga maar na; iemand van de opleiding bedenkt dat het belangrijk is om de nieuwste technologie te implementeren, daar wordt een besluit over genomen. Als je mazzel hebt komt dat vak of deelgebied het volgende schooljaar in het curriculum en is het na 4 jaar studie toch weer verouderd.
Kortom wij denken dat het veel beter is om leerlingen te leren hoe ze in een steeds sneller veranderende samenleving hun weg kunnen vinden. We leren een houding ten opzichte van het leren in plaats van dat we kennisoverdracht het belangrijkst vinden. Verder is het volgens ons ook echt onzinnig om allemaal hetzelfde te leren. Daardoor blijft heel veel van wat er ook te leren is onbenut.
Wat zijn 21st century skills?
Dit is een hippe term om aan te geven dat we tegenwoordig als maatschappij steeds meer belang zien in andere vaardigheden dan het stampen van feitjes en die zo goed mogelijk reproduceren. Denk aan out-of-the-box denken, creativiteit, goed samenwerken, kritisch denken, communiceren, probleem oplossend vermogen, organiseren. Hiermee kom je vaak veel verder dan dat je precies weet wie op dit moment het staatshoofd is van Nauru. Dat kan namelijk elk moment veranderen. (voor je naar wikipedia grijpt: het antwoord is President Baron Waqa. Maar je weet het; dat geldt voor dit moment).
Basisschool De Vallei heeft hier onderzoek naar laten doen. Hier vind je daar informatie over.
Zit bij jullie dan niet iedereen maar een beetje voor zichzelf te werken?
Ja, dat zou je denken. Het tegenovergestelde is waar. Bij ons leer je heel veel samen. Door gesprekken, projecten, door samen te zijn binnen de school. Door de sociale structuren die ontstaan. Doordat je in de schoolvergadering samen tot consent moet komen leer je heel veel van het luisteren naar elkaar. En wanneer je anderen ontmoet die jouw interesses delen wordt leren niet alleen leuker, maar ook intensiever en rijker.
Als je niet toetst, hoe word je dan voorbereid op het eindexamen
Dat is een lastige, want wij vinden het leren zoveel meer interessanter dan het toetsen dat hier eigenlijk maar een antwoord past: oefenen voor de test. Als je eindexamen wilt doen in welk vak dan ook, dan is onderdeel van je leertraject dat je jezelf oefent in het maken van toetsen. Daarin helpen en begeleiden we je zo goed mogelijk. De een heeft trouwens meer oefentijd nodig dan een ander. Dus ook dit wordt per individu bepaald.
Als ik heel graag naar jullie school wil, maar mijn ouders zijn heel erg tegen. Wat dan??
Hoe leuk we het ook vinden dat jij wil komen, als je ouders niet achter deze vorm van onderwijs staan, gaat het niet. Ons onderwijs betekent dat je het vertrouwde (lees; de manier waarop je ouders les hebben gehad op school) moet loslaten en vertrouwen hebben in jouw leertraject. Als je zelf heel sterk in je schoenen staat willen we het wel proberen. Maar wij kunnen je ouders niet overtuigen dat dit het beste is voor jou.
Help; ik ben echt super ongemotiveerd geworden na al die jaren ‘voor mij bepaald’ onderwijs. Wat nu??
We kennen je gevoel. En erkennen het vooral. Kortom, je bent niet alleen. Wel zul je het misschien moeilijk vinden om te wennen aan onze manier van educatie. Want er is niemand die zegt welke pagina van welk boek je moet lezen. Als je dit heel graag wilt, willen wij die rol wel even spelen. Maar bij ons bepaal je uiteindelijk zelf wat je wilt leren, hoe en met wie. En dat is wel echt even wennen. Niet alleen voor je ouders, maar ook voor jou! Gelukkig weten we dat iedereen uiteindelijk zijn of haar leerweg vindt. En van een afhankelijke leerling verandert in iemand die zelf het stuur in handen neemt van zijn leren en leven!
Hebben jullie sport?
Ja, van spontaan buiten op een veldje een balletje trappen tot yoga. En danslessen kunnen we ook regelen. In onze voorbereidingen hebben we heel goed geluisterd naar (oud) leerlingen van de Vallei. Een van de opmerkingen van een 15 jarige was: “Dat je er voor zorgt dat leerlingen goed in hun vel zitten en gezond zijn”. En daar sluiten wij ons bij aan.
Kun je ook halverwege het jaar instromen?
Ja. Dat kan!
Mag ik nog iets vragen?
Graag! Je kunt je vraag kwijt in ons contactformulier, maar je mag ons ook bellen: 06-24251343